AMERICAN HONEY: SOCIJALNA DRAMA ANDREE ARNOLD Autentični film ceste: komuna kao biznis

Fantazija o skupini mladih koji bez spona i adrese putuju svijetom te se usput druže, zabavljaju i drogiraju, jedan je od najtrajnijih mitova američke kontrakulture. Od bitničke literature poput Kerouaca, preko hipi pokreta, fantazija o životu “on the road” potpirila je mnoge klasične američke filmove, ali i mnoge živote. U vrlom novom svijetu, i ta fantazija ima svoje surovo ekonomsko naličje, a to naličje je kultura takozvanih “Mag Crew”. “Mag Crew” ili “Magazine Crew” supkultura je mladih koji kolektivno - obično autobusom - putuju Amerikom. Izvana, izgledaju poput hipijevske komune - slušaju muziku, drogiraju se i uživaju u promiskuitetu. No, po svom ekonomskom modelu su poput bespoštedne kapitalističke firme. Zajednice žive od prodaje časopisa po vratima, u prodaji se služe bajanjem i lažima.

Učinak prodavača se mjeri, a one koji ne ispunjavaju normu izbacuje se iz zajednice, ili kažnjava, a ta se kazna može sastojati i u tome da - recimo - spavate na podu. Pod hipijevski snom o slobodi “Mag Crew” prodaju regrutima najgori kapitalistički prekarijat. Britanska redateljica Andrea Arnold otkrila je svijet “Mag Crew” u jednom novinskom članku. Stvar ju je zainteresirala, pa je kao promatrač provela četiri mjeseca s jednom od “magazine crew” lunjajući Amerikom. Nakon toga, napisala je i snimila film “American Honey” koji se pretvorio u jedan od najzapaženijih filmova prošle art-filmske sezone. U Cannesu je dobio nagradu žirija, a Sight & Sound stavio ga je na drugo mjesto najboljih filmova godine.

Junakinja Arnoldinog filma je Star (Sasha Lane), starija tinejdžerka koja živi s nemarnom, pustopašnom majkom koja joj je manje-više na leđa nabacila brigu o obitelji. Jednog dana, Star spazi grupu raz­ularenih “Mag Crew” te joj za oko zapadne šarmantni, rječiti Jake (Shia LaBoeuf). Ukrca se s posadom i kreće s njima na cestu. Jake je uči poslu prodaje na kućna vrata, no iza sjajne površine hipijevske komune uskoro se naziru pukotine. Čopor - naime - vodi nemilosrdna Krystal (Riley Keough) koja ne samo da skrbi o učinkovitoj eksploataciji “crewa”, nego je i ljubomorna što je Jakeu Star zapala za oko.

Onaj tko pozna rad Britanke Arnold neće biti iznenađen što je redateljicu zainteresirala tema “Mag Crew”. Filmovima poput “Red Road” i “Akvarij” nametnula se kao jedan od najfinijih i najpreciznijih nastavljača duge tradicije britanskog socijalno-realističkog filma. Arnoldovu zanimaju upravo sudbine “izgubljene generacije”, adolescenata i mladih odraslih koji su se našli u škarama između sebičnih roditelja i ekonomske besperspektivnosti. Arnold je svoje dosad viđene teme sada presadila u SAD i napravila film kod kojeg osjećate da je brižljivo pripremljen. Uz dva izuzetka (LaBoeuf i Keough), za glumce je birala naturščike, pustila je glumcima da biraju muziku koja se sluša, a tijekom snimanja sama je filmska ekipa putovala kao “Mag Crew” komuna. Rezultat je film koji zrači autentičnošću te vas poput antropološke sonde uvlači u svijet koji ne poz­najete. Arnold je i izvanredan režiser. Zna snimiti moćnu scenu, ima sjajnu vizualnu kulturu i finu vještinu da sentimentalno balansira apsurdnim i crnohumornim. Izborom amaterke Sashe Lane za glavnu ulogu pokazala je da ima nos i za rizični kasting: Lane u film unosi smjesu vitalnosti, naivnosti i čemera koja vas tijekom tri sata zalijepi za film.