Jedna velika partija trača i ‘Osam i pol’ za 21. stoljeće

Na neki način, za njega se može reći da je bio otac i majka svih maksima mrvica. Po grandeci i prekomjernom, šljaštećem kiču bio je preteča Lady Gage, a preteča Madonne bio je po tome što je prvi razumio kako je muzika samo usputni dio cijele priče. Bio je među prvim muzičarima kojeg je slavnima napravila TV, te puna dva desetljeća - od pedesetih do sedamdesetih - najbolje plaćeni američki zabavljač. K tomu, sve je postigao a da uopće nije pjevao: naime, Walter Liberace je bio - školovani koncertni pijanist.

Tajni život

Liberace - čovjek koji je otjelovio lasvegaški kič - imao je, međutim, i tajni život. Iako je bio tvrdi konzervativac i gorljivi katolik, bio je homoseksualac koji je hrlio iz veze u vezu i na koncu umro od AIDS-a. Svoje seksualno opredjeljenje je tajio i priječio da se objavi milijunskim tužbama. Tek nakon njegove smrti, njegov dugogodišnji ljubavnik Scott Thorson objavio je biografiju “Moj život s Liberaceom” u kojoj je opisao desetljeće života u apsurdnom liberaceovskom svijetu.

Ta knjiga poslužila je kao polazište Stevenu Soderberghu za “Iza svijećnjaka” (Behind the Candelabra), film koji bi (ovaj put, zaista) trebao biti i posljednji Soderberghov film uoči onog što on u intervjuima naziva “dužom studijskom godinom”. Riječ je o TV filmu u produkciji HBO-a koji se ovdje u Cannesu našao u službenoj konkurenciji, čime se festival odužio režiseru koji je upravo uz Croisette 1989. debitantskim filmom “Seks, laži i videovrpce” osvojio Zlatnu palmu i napravio ime. Treba odmah reći: Soderberghov “Behind the Candelabra” kudikamo je više film o Thorsonu ( Matt Damon), nego o Liberaceu ( Michael Douglas). Film priča o ljepuškastom dreseru pasa koji je odrastao u udomiteljskoj obitelji i koji skriva homoseksualnost. Nakon što postaje Liberaceov ljubavnik/vozač/asistent/zakonski posvojeni sin, Thorson u par godina postaje karikatura: nakvarcani tabletoman masakriran plastičnim operacijama, koji poklonjenom zlatninom kupuje drogu i hoda uokolo u bundi.

Propali pisac

Pritom, cijeli se njegov život vrti oko Liberacea koji kao Kralj Sunce stoluje u centru svog dvora punog draperija, zlata i neukusa. Soderbergh je majstorski ocrtao tu atmosferu, film je pravi karneval kiča sedamdesetih, holivudske grandece i loše strane queer estetike. Iako se film gleda lako i ima duha, čovjek se ne može oteti dojmu da je “Iza svijećnjaka” ipak - velika partija trača.

Konkurencija je u utorak donijela i film koji je ovdje primljen izvrsno, pa se uvrštava među favorite. Riječ je o “Velikoj ljepoti” (La grande bellezza), filmu napuljskog postmodernista Paola Sorrentina, čovjeka koji je talijanski miljenik Cannesa i kojem su gotovo svi filmovi (uključujući i “This Must Be the Place” sa Seanom Pennom) premijerno prikazani ovdje. Sorrentino je postmodernistički blefer . No, “La grande bellezza” je prvi Sorrentinov film koji mi se zbilja svidio, možda zato što se režiser konačno bavi nečim što ga doista zanima.

“Velika ljepota” svojevrsni je Sorrentinov “Osam i pol” sa prstohvatom “Dolce vite”. Ambijentiran u partijanersko-umjetnički Rim, film je osovljen oko novinara i propalog pisca Gambardelle ( Toni Servillo), ali prava snaga filma su stilizirano-montažne minijature u kojima promiču ocvale dive, salonski ljevičari, 104-godišnje svetice, propali kneževi.... Sorrentino nije sasvim originalan: ima tu puno Fellinija “prevedenog” na vizualni jezik videoklipa i reklamnog spota.